Henryk Uziembło (1879-1949), Wawel, 1940

akwarela / 19 x 28 cm [w świetle passe-partout]
39 x 47 cm, wymiary z ramą
sygnatura l.d.: ‘HENRYK UZIEMBŁO KRAKÓW 1940’
numer inwentarzowy: UK/as/10/4/2020/e
POCHODZENIE:
kolekcja prywatna, Bielsko-Biała
Henryk Uziembło, herbu Sulima (ur. 27 lutego 1879 w Krzach, zm. 3 sierpnia 1949 w Krakowie) - polski malarz, grafik i projektant.
W latach 1893-1897 studiował na Wydziale Przemysłu Artystycznego Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie, następnie w latach 1897-1902 w Kunstgewerbeschule des Osterreichisches Museum für Kunst und Industrie w Wiedniu u K. Kargera. Później wracał na studia (1902-1903) do krakowskiej ASP w pracowni T. Axentowicza i S. Wyspiańskiego. W latach 1903-1904 przebywał na dalszych studiach w Paryżu w Académie Julian, studiował pod kierunkiem E. Grasseta, L. Simona i R. Prineta. Kształcił się również w zakresie architektury wnętrz w Londynie (1904-1905). W 1906 zorganizował w Wiedniu wystawę swoich prac, która odniosła bardzo duży sukces. Po powrocie do Krakowa pracował dla przemysłu metalurgicznego projektując lampy, świeczniki, naczynia. W latach 1904-1908 pracował wraz z Włodzimierzem Tetmajerem nad polichromią w kościele parafialnym w Sosnowcu. Zaprojektował witraż do budynku Banku Kredytu Hipotecznego. Był jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (1901).
Projektował między innymi dla rodziny Tarnowskich do pałacu w Dzikowie koło Tarnobrzega, salon w sanatorium dr. Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem (1910), fryz w Białej Sali kawiarni Noworolskiego z 1912. W tym samym roku wziął udział w kolejnej wystawie Architektura Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym. Wygrał wówczas konkurs na urządzenie wnętrz Hotelu Krakowskiego we Lwowie. Zaprojektował także nieistniejące już wnętrza dla krakowskiego kina „Uciecha” w roku 1912 i dla teatru „Bagatela” w 1918-1919.
Był jednym z twórców i promotorów tzw. stylu swojskiego w polskim zdobnictwie, charakteryzującego się wykorzystaniem rodzimych wzorów ludowych. W pracy artystycznej wykorzystywał wiele technik, projektował plakaty, okładki książkowe, ilustracje, exlibrisy oraz logotypy.
Powołany do wojska w 1914 w wieku 35 lat, w październiku 1915 skierowany został do krakowskiego Wydziału Grobów Wojennych jako porucznik pospolitego ruszenia. Pracował w Zespole Malarzy i Grafików (Maler-Gruppe Nr VI) wykonując szkice i projekty kompozycji cmentarzy, akwarele makiet i szkiców terenów walk (znana jest jego piękna akwarela cmentarza w Gładyszowie). W 1916 urządził wystawę poświęconą walkom armii austro-węgierskiej. Henryk Uziembło był jednak przede wszystkim Polakiem, gorącym patriotą i rzecznikiem walk o niepodległość, co silnie związało artystę z ideą Legionów Polskich. Stanął wkrótce w szeregu plastycznych kronikarzy Legionów - obok Leopolda Gottlieba, Stanisława Jankowskiego, Karola Zyndrama-Maszkowskiego, Leona Czechowskiego, Włodzimierza Koniecznego, Wilhelma Wilka-Wyrwińskiego, Kazimierza Dąbrowy-Młodzianowskiego, Zygmunta Rozwadowskiego, Jana Skotnickiego, Kajetana Stefanowicza i Leona Wyczółkowskiego. Pierwsza wystawa prac tych artystów odbyła się w 1916, a następna w 1924 dla Koniecznego i Wilk-Wyrwińskiego (pośmiertna - zginęli na froncie jako oficerowie Legionów) w gmachu Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Znaczna część tych prac znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Po wojnie Uziembło był autorem plastycznej oprawy oficjalnego aktu zaślubin Polski z morzem, które odbyły się 10 lutego 1920 w Pucku[1].
Od 1922 roku do wybuchu II wojny światowej pracował w Państwowej Szkole Zdobnictwa i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. Nadal projektował meble, tkaniny, mozaiki (fasada Muzeum Przemysłowo-Technicznego) oraz grafikę książkową. 3 sierpnia 1949 wybrał się do Teatru im. Słowackiego na przedstawienie, podczas którego zasłabł. Mimo szybkiej pomocy zmarł tego samego dnia w szpitalu. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim.