Wojciech Gerson (1831 Warszawa - 1901 tamże), Święty Wojciech, 1887 r.

akwarela, papier, 28 × 21 cm w świetle oprawy
sygn. i dat. l. d.: „WG 1887”

„W malarstwie religijnym Gerson szukał najwłaściwszych rozwiązań pozwalających na pogodzenie charakterystycznego dla sztuki 2 poł. XIX wieku realizmu z właściwym dla sztuki religijnej symbolizmem i mistycyzmem.”

E. Charazińska, „Malarstwo religijne” [w:] „Wojciech Gerson 1831–1901. Katalog wystawy monograficznej”, Warszawa 1978, s. 22.

W swojej twórczości Gerson nie stronił od tematów religijnych, podejmując się niejednokrotnie realizacji przeznaczonych do wystroju wnętrz kościołów. Malował polichromie oraz przedstawienia świętych do ołtarzy. W katalogu prac, który artysta sporządził, wymienionych jest około 150 obrazów o tematyce sakralnej (E. Charazińska, „Malarstwo religijne” [w:] „Wojciech Gerson 1831–1901. Katalog wystawy monograficznej”, Warszawa 1978, s. 17.). Gerson stał również na czele artystycznego kierownictwa „Spółki Artystycznej Malarzy, Rzeźbiarzy i Budowniczych”, której przyświecał cel podniesienia poziomu sztuki sakralnej głównie w prowincjonalnych parafiach (tamże, s. 18). Wśród tematów hagiograficznych artysta przedstawiał również swojego imiennika, biskupa i męczennika św. Wojciecha. Egzemplifikacjami mogą być przedstawienia olejne do ołtarzy w kościołach p.w. św. Wojciecha w Kościelcu i Wiązowni. Oferowana w katalogu praca jest pięknym przykładem realizacji tego tematu w technice akwareli. Konwencja w jakiej został św. Wojciech przedstawiony odpowiada przemianom malarskim jakie zaszły w twórczości artysty w ostatnich dwóch dekadach jego życia. Kompozycje z lat 1850-1880 przeważnie utrzymane były w ciemnej i zawężonej palecie barwnej, podczas gdy w późniejszym okresie nastąpiło stopniowe rozjaśnienie kolorystyki i rozszerzenie gamy barwnej (tamże, s. 22).